12.DERS
ZAPTETME (EL KOYMA)
Tanım: suçun sübut delillerinden olan her türlü eşya ve mallar olayın aydınlatılmasında ipucu niteliği olan yürürlükteki kanunlara göre müsadereye tabi olan eşyalara (hırsızlık malı gibi) el konularak sahibinin rızasına bakılmaksızın tasarruf hakkını geçici olarak kaldırılma ve emniyet altına alınmasıdır.
Bu işlem sonucu yazılı düzenlenen tutanağa ZAPT ETME TUTANAĞI ismi verilmektedir.
CMK -MADDE 127. –
(1) Hâkim kararı üzerine veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısının yazılı emri ile kolluk görevlileri, el koyma işlemini gerçekleştirebilir.
(2) Kolluk görevlisinin açık kimliği, el koyma işlemine ilişkin tutanağa geçirilir.
CMK -MADDE 127. –
(3) Cumhuriyet savcısının yazılı emri yirmidört saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur. Hâkim, kararını elkoymadan itibaren kırksekiz saat içinde açıklar; aksi hâlde elkoyma kendiliğinden kalkar.
(4) Zilyetliğinde bulunan eşya veya diğer malvarlığı değerlerine elkonulan kimse, hâkimden her zaman bu konuda bir karar verilmesini isteyebilir.
CMK -MADDE 127.
(5) Elkoyma işlemi, suçtan zarar gören mağdura gecikmeksizin bildirilir.
(6) Askerî mahâllerde yapılacak elkoyma işlemi, hâkim veya Cumhuriyet savcısının istem ve katılımıyla askerî makamlar tarafından yerine getirilir
EL KOYMA İŞLEMİ
Suça konu olan eşya ve mallar
Suçta kullanılmak üzere hazırlanmış her türlü aletler
Suçta kullanılan her türlü alet veya silahlar
Suç işledikten sonra iz kalan eşyalar suçun işlenmesi sonucu meydana gelen ve soruşturma için delil olmak üzere faydalı görülen eşyalar
Kanunen yapılması, satılması kullanılması ve bulundurulması suç olan alet ve diğer malzemeler
Kanunlarca müsadereye tabii tutulmuş eşyalar
Ruhsatsız taşınan veya ulundurulan silahlar Sahibinin rızasına bakılmaksızın geçici olarak el konulur.
13.DERS
SUÇÜSTÜ İŞLEMLERİ
Suçüstü olaylarının toplum üzerindeki etkisi daha kuvvetli olduğundan sanığın kısa sürede pratik yargılanması, kişi ve toplum açısından yararlı görüldüğünden dolayı işlemler 3005 sayılı yasaya göre yapılmaktadır.
SUÇÜSTÜ KANUNU UNSURLARI
1. İşlenmekte Olan Suç
Suçu işleyenin suçu işlerken, neticeyi gerçekleştirirken görüldüğü suçlardır.
Bu durumda suçlu suçunu reddetmekte güçlük çekecektir.
2. Suç İşlenmesinden Hemen Sonra Yakalananın İşlediği Suç:
Sanık suçu işlerken başkaları tarafından görülmemiştir. Fakat suçun işlenmesinden hemen sonra suçtan zarar gören mağdur veya görgü tanıkları tarafından takip edilerek yakalanmasıyla şahıs hakkında suçu işlendiğine dair kuvvetli belirtiler bulunmaktadır.
3. Suç İşlendiğini Gösterir Eşya Ve İzlerle Yakalanan Kişinin İşlediği Suç:
Sanık suçu işlerken görülmemiş ve takiple yakalanmamıştır.
Ancak suçu çok az önce işlediğini gösteren eşya ve izlerle (suç aleti silah, bıçak veya çalınan eşya) birlikte yakalanmıştır.
4. Henüz İşlenmiş Olan Suç:
Sanık suçu işlerken,
Görülmemiş ,takiple yakalanmamış ve suç delili teşkil edecek eşya ve eserler elde edilememiştir.
Ancak suçu işleyip bitirmiş olan Sanık suçu işlediği yerde bulunmaktadır.
Olay yerinde bulunması suçun başkası tarafından işlenmiş olma olasılığını yok etmiştir.
Suçüstüne ilişkin suçlarda suçüstü kanunu hükümleri uygulanabilmesi için failin yakalanması şarttır.
Siyasi amaçlı suçlar,
Asliye mahkeme olmayan kasaba ve köylerde,
Özel yargılama usullerine göre soruşturması ve kovuşturulması izin alınmasına bağlı suçlarda,
Kabahat suçlarında, suçüstü uygulanmaz
SUÇÜSTÜ SORUŞTURMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Suçüstüne giren suç işlendiğini öğrenen görevli süratle olay yerine hareket ederek bu suçtan dolayı takip olunan şahısın yakalanması sağlanır.
Genel kolluğa bilgi verilir.
Kolluk gelinceye kadar suç delillerini temin ve elde eder.
Kolluk tarafından cumhuriyet savcılığına derhal haber ve bilgi verilir.
Alınacak talimat doğrultusunda hareket edilir.
Suç taraflarının kimlikleri ve imzaları bulunan suçüstü tutanağı düzenlenir.
Suçtan zarar görenin şikayeti, müracaat ve şikayet tutanağı ile ayrıca yazılı tespit edilir
Suçun yeri ve suçlunun kimliği mutlaka tespit edilecektir.
Suçun 24 saat içinde incelemesinin ve sanığın mahkemeye sevk işlemlerinin yapılabilmesi açısından Suçun işleniş saati çok önemli olduğundan zaman kaydedilirken hassas titiz olunmalıdır.
Memurların karıştığı olaylarda görev yaptığı kurum ve kuruluştan memurun suç tarih ve saatinde görevli olup olmadığıyla ilgili resmi belge alınır.
Nüfus kayıt örneği temin edilir.
TESLİM-TESELLÜM İŞLEMİ
TANIM:
TCK veya özel kanunlar tarafından müsadereye tabi tutulmayan veya yapılan soruşturmada suçla ilgisi bulunmadığı anlaşılan ve adli makamlara gönderilmesinde adli bir karar veya lüzum bulunmayan eşyanın zanlıya, mağdura veya üçüncü şahsa geri verilmesidir.
Eşya (kaçak eşya) müsadereye konu olan eşyalardan ise kesin olarak geri verilmeyecektir.
Eşya müsadereye konu olmayan eşyalardan ise ve adli emanette bulundurulmasında bir fayda yoksa eşya geri verilir.
Mala karşı işlenen bütün suçlarda mağdura ait, üzerinde üçüncü şahıslarca hak iddia edilmeyen eşya sahibine geri verilir.
Şüphelinin evinde,işyerinde veya üzerinde yapılan aramalarda bulunan suçla ilgili olmadığı anlaşılan eşyalar geri verilir.
Soruşturmayı yapan görevlilerce eşyanın teslim edildiğine dair bir tutanak düzenlenir.
Bu tutanakta;
Eşyanın cins,marka model numara gibi benzerlerinden ayırmaya yeterli bütün nitelikleri uzman kişilerce takdir edilen değeri, hangi suçtan dolayı kimden nereden ve ne şekilde alınmış olduğu yazılır.
Başlık bölümü:
Kağıdın üst orta kısmına büyük harflerle “TESLİM TESELLÜM TUTANAĞI” yazılır
14.DERS
SOSYAL İLİŞKİLER
nHALKLA İLİŞKİLER
SOSYAL İLİŞKİLER
Genel kolluk kuvvetleri ile ilişkiler ;
nGenel kolluk kuvvetleri personeli jandarma ve polis 5188 sayılı yasaya göre özel güvenlik personelini denetleme yetkisine sahiptir.
nGenel kolluk kuvvetleriyle muhatap olduklarında veya genel kolluk bir olaya müdahale ettiğinde ve olayla ilgili bilgi istendiğinde özel güvenlik personeli her türlü yardımı yapmakla yükümlüdür.
